Dünya Obezite Federasyonu dünyada her yıl 4,7 milyon kişinin obezite ile ilişkilendirilen hastalıklar nedeniyle hayatını kaybettiğini bildiriyor. Bu kadar büyük boyutları olan obezite hastalığı ile ilgili gerçek bilgiler edinmenin kıymetli olduğunu vurgulayan Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sinem Kıyıcı, “Toplumda, obezitenin yalnızca hareketsiz yaşama ve yeme davranışındaki iradesizliğe bağlı olarak geliştiği bilgisi çok yaygındır. Lakin obezite ile ilgili yapılan araştırmalar, iç ve dış kaynaklı pek çok etkenin, obezitenin ortaya çıkmasını tetiklediğini ortaya koymuştur” halinde konuştu.
Küresel bir salgın olarak görülen obezite, ülkemizde ortalama her 3 bireyden 1’inin sıhhatini etkilemektedir. Çocukluk çağındaki bireyleri de tesiri altına alması bakımından kıymet kazanan obezite, genetik, fizyolojik, ruhsal ve çevresel olmak üzere birden fazla etkenin bir ortaya gelmesiyle bütün coğrafyalarda süratli bir halde artış gösteriyor.
Sağlık otoritelerini harekete geçiren obezite riski ile ilgili hakikat bilgiye ulaşmanın, obezitenin tahlilindeki ehemmiyetine dikkat çeken Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sinem Kıyıcı, “Doğru bilgiye ulaşabilen ve bilinçlenen toplumlar obezite ile gayrette daha başarılı oluyor” dedi ve obezitenin nedenleri ile ilgili değerli bilgiler verdi.
“OBEZİTE, KRONİK HASTALIKLAR ORTASINDA GÖSTERİLİYOR”
Birden fazla etkenin bir ortada görülmesiyle ortaya çıkan obezite, kompleks bir hastalık olarak kabul ediliyor. “Vücutta olağan hudutların üzerinde yağ birikmesi olarak tanımlanan obezitede, küresel olarak kullanılan Beden Kütle İndeksi (VKİ) hesaplaması sonucunun 30 kg/m2 ve daha fazla olması durumunda teşhis konuluyor. Obezitenin tüm coğrafyalarda ve çabucak her yaş kümesinde artış göstermesi, global bir sıhhat krizi olarak görülmesine neden olmaktadır. Dünya Obezite Federasyonu’na nazaran 2035 yılında dünya nüfusunun yarısının fazla kilolu yahut obeziteli olacağı öngörülmektedir. Bu nedenle de obezite, geleceği tehdit eden bir hastalık olarak dikkat çekmektedir” biçiminde konuşan Prof. Dr. Kıyıcı, sözlerine şöyle devam etti:
“Obezite, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından kronik hastalıklar ortasında gösteriliyor. Bu tanıma bağlı olarak obezitenin, yalnızca bireylerin irade eksikliğine bağlı olarak gelişmediğini söyleyebiliriz. Obezite, öteki bütün kronik hastalıklarda olduğu üzere ilerleyici, bedenin birtakım işlevlerinin işleyişinde bozulmaya ve organ hasarına neden olabilen ve birebir vakitte öteki birçok sıhhat sıkıntısını da beraberinde getiren bir hastalıktır. Bilhassa kalp ve damar hastalıkları, diyabet, kronik böbrek hastalığı, kimi kanser çeşitleri, teneffüs sistemi hastalıkları üzere hayati işlevlerde hasara neden olabilen hastalıkları tetiklemesi bakımından da sıhhat otoriteleri tarafından, obezitenin insan sıhhatini tehdit eden en kritik hastalıklar ortasında görülmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Obezite hastalığına yönelik farkındalığı artırmayı amaçlayan ‘Bu İş Sandığından Büyük’ kampanyası da bu mevzuya dikkat çekerek, obezitenin sanıldığından daha büyük bir hastalık olduğu, bireylerin obezite ile tek başlarına uğraş etmek zorunda olmadıkları, bir tabibe başvurmalarının kıymetli olduğu bildirilerini vermektedir.”
OBEZİTENİN NEDENLERİ NELERDİR?
Obezitenin ortaya çıkmasında şahısların iradesi ne kadar tesirli? Bu mevzuda toplumda yanlış bilgilerin yaygın olduğunu belirten Prof. Dr. Kıyıcı, sözlerine şöyle devam etti:
“Toplumda, obezitenin yalnızca hareketsiz yaşama ve yeme davranışındaki iradesizliğe bağlı olarak geliştiği önyargısı çok yaygındır. Lakin obezite ile ilgili yapılan araştırmalar ruhsal, biyolojik, genetik, toplumsal, kültürel ve çevresel birçok faktörün obezitenin gelişiminde rol oynadığını göstermektedir. ”
“1.000’DEN FAZLA GEN VARYANTI OBEZİTE İLE İLİŞKİLENDİRİLİYOR”
Obezitenin genetik nedenleri ile ilgili bilgiler veren Prof. Dr. Kıyıcı, şu bilgileri aktardı:
“Obezitenin genetik nedenleri ile ilgili araştırmalar devam ederken, bugün 1.000’den fazla gen varyantının obezite ile alakalı olduğu gösterilmiştir. Toplumda yaygın olarak görülen obezite tipinde, bireyde kilo artışına eğilim yaratan birden fazla gen varyantının birlikte bulunduğunu yani poligenik nedenli olduğunu biliyoruz. Obezitenin genetik etkenlerle ilgisini çift taraflı açıklayabiliriz. Obezite ile ilişkilendirilen birden fazla gen varyantının bulunması, bedende daha az kalori yakılmasına, yağ depolama eğiliminin artmasına ve güç için gereken yağ yakma yeteneğinin azalmasına neden olabilmektedir. Bu da fazla yağ birikimine ve VKİ’de artışa neden olacaktır. Başka tarafta ise, günümüzde yaygın olan hareketsiz ömür biçimi ve yüksek yağlı beslenme alışkanlığının açlık ve tokluk hormonlarını düzenleyen sistemlere ve öteki beden işlevlerindeki olağan işleyişe olumsuz olarak tesir etmesi, kilo alınmasına ve yağlanmaya neden olabilir.”
OBEZİTE İLE UĞRAŞTA ERKEN VE HAKİKAT AKSİYON ALMAK ÖNEMLİDİR
Obezitenin, genetik etkenler üzere bireylerin iradesi dışı nedenleri olabilse de birtakım tedbirler ile bu riskin azalabileceğine ve vakit kaybetmeden yanlışsız dayanağı almanın ehemmiyetine dikkat çeken Prof. Dr. Kıyıcı, şunları söyledi:
“Obeziteyi etkileyen birçok genetik faktör bulunmakta. Lakin beslenme alışkanlıklarımızda ve ömür biçimimizde yapacağımız kimi olumlu düzenlemeler obezite riskimizi azaltmamıza yardımcı olabilir. Obezite hastalığının geliştiği durumlarda ise hastaların vakit kaybetmeden bir tabibe başvurması ve kendi gereksinimlerine özel farklı tedavi metotlarının doktor denetimi ve idaresinde belirlenmesi çok değerlidir. Hastaların kilo vermelerini takiben genel sıhhat durumlarında da süratlice olumlu tesirler görülür. Örneğin İngiltere’de yapılan bir çalışmaya nazaran, VKİ’si 40 kg/m2 olduğu varsayım edilen bireylerde, başlangıç kilosundan ortalama %13 oranında kilo kaybedilmesi durumunda Tip 2 diyabet riskinde %41, uyku apnesi riskinde %40, hipertansiyon riskinde %22, dislipidemi riskinde %19 ve astım riskinde %18 azalma sağlandığı görülmüştür. ”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
