Dünya nüfusunun %65’i süt ve süt eserlerinde bulunan laktozu sindiremezken bu durum, ince bağırsakta üretilen laktaz enziminin yetersizliğinden kaynaklanan laktoz intoleransına yol açıyor. Yapılan son araştırmalar sonucunda Türkiye’nin en az %70 ila 80’inde de laktoz intoleransı olduğu kaydedilirken, laktoz bulunan besinleri tüketmeyenler farklı alternatifler için araştırma yapıyor.
National Library of Medicine’de yayımlanan araştırmaya nazaran, dünya nüfusunun %65’i süt ve süt eserlerinde bulunan doğal bir şeker olan laktozu sindiremiyor. İnce bağırsakta üretilen laktaz enziminin yetersizliğinden kaynaklanan laktoz intoleransı, yetişkinlerde en sık Doğu Asya kökenli insanlarda görülüyor ve nüfusun %70 ila 100’ünü etkiliyor. Türkiye’de ise laktozu sindiremeyenlerin oranının %70 ila %80 ortasında olduğu kaydedilirken laktoz intoleransının ekseriyetle ergenlik devrinden sonra ortaya çıkan bir durum olduğunu belirten Plantero CEO’su Türker Yaşın, tahlil alternatiflerini paylaştı.
Türker Yaşın, laktoz intoleransı ile ilgili şu bilgileri paylaştı: “Bazı beşerler doğuştan laktaz enzimi üretemezken, kimileri da yaş ilerledikçe laktaz enzimi üretimini azaltabilir. Laktoz intoleransı, genetik yatkınlığa, coğrafyaya ve beslenme alışkanlıklarına nazaran değişiklik gösteriyor. Örneğin, tüm Avrupa ülkelerinde süt ve süt eserleri tüketimi yüksek olmasına karşın Güney Avrupa ülkelerinde yüksek oranda laktoz intoleransı görülürken Kuzey Avrupa ülkelerinde daha düşük oranlarda seyrediyor. Türkiye’de ise şöyle ironik bir durum var ki, insanlığın süt tüketiminin tarihte birinci olarak 9 bin yıl evvel Türkiye topraklarında kuzeybatı Anadolu’da başladığı düşünülmesine karşın, çok uzun vakittir süt içilen bu topraklarda laktozu sindiremeyenler nüfusun %70-80’i üzere çok yüksek bir çoğunluğunu oluşturuyor.”
“Laktoz intoleransı tanısı, birtakım testler yardımıyla konuluyor”
Plantero CEO’su Türker Yaşın “Laktoz intoleransı, dünyada en çok görülen besin intoleransı çeşididir. Laktoz intoleransı olan bireyler, süt ve süt eserleri tükettiklerinde karın ağrısı, şişkinlik, ishal, mide bulantısı üzere sindirim sıkıntıları yaşıyor. Bu semptomlarla sıhhat kurumlarına başvuran şahıslarda intolerans olup olmadığı hidrojen nefes testi yahut dışkı asitliği testi üzere metotlarla belirlenebiliyor” diyerek kelamlarına şunları ekledi: “Dengeli ve yanlışsız eserlerle beslenme sistemi oluşturulmasıyla bireyler sütün sunabileceği tüm yararları rahatlıkla ikame edebilir ve sütün yol açabileceği mümkün rahatsızlıklardan da korunabilir” halinde konuşarak kelamlarına şunları ekledi:
“Laktoz intoleransı tanısı konan şahıslar, süt ve süt eserleri tüketimini azaltmalı yahut büsbütün bırakmalı. Laktoz intoleransı olan bireylere sağlıklı ve lezzetli bir alternatif sunan bitkisel bazlı eserlerimiz, laktozsuz olmasının yanı sıra soya, gluten, gözetici, yapay aroma, antibiyotik ya da GDO içermiyor. Hayvansal kaynaklı hiçbir bileşen içermediği üzere hayvanlar üzerinde de test edilmiyor. Eserlerimizle laktoz intolerası olan bireylerin hayat kalitesini artırmayı hedefliyoruz.”
“Tüketiciler bitkisel süt alternatiflerini seçerken dikkatli olmalı”
Geçtiğimiz yılı 27 milyar dolarla kapatan bitkisel süt alternatifleri pazarının 2028’de 43,6 milyar dolara ulaşacağını, fakat pazarın büyümesiyle geniş eser yelpazesinde hakikat gıdayı seçmek için dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan Plantero CEO’su Türker Yaşın, bunları şöyle sıraladı: “Süt tüketimini bırakmak isteyen tüketiciler bitki bazlı alternatiflerin arayışına girerken gerçek eser seçimi en değerli mevzu olarak karşımıza çıkıyor. Birinci kural kesinlikle etiket tahlilinin yapılması. Bilhassa hami, kıvam artırıcı ve yapay aroma içeren eserlerden uzak durmakta yarar var. Bu çeşit eserlerin besin bölümünde kullanımına onay verilse de bitkisel sütler üretilirken UHT pastörizasyon teknolojisi ile eser 5 saniye içinde 135 dereceye çıkıp tekrar 20 derecelere indiğinde ne üzere tepkiler oluştuğu konusunda gereğince araştırma bulunmuyor.”
Türker Yaşın, kelamlarını şu biçimde sonlandırdı: “Bitkisel süt konsantreleri yalnızca badem, fındık, kaju üzere kabuklu kuruyemişlerin işlenmesi ile üretiliyor. Hasebiyle hiçbir katkı unsuru, kollayıcı yahut aroma bulunmuyor. Ayrıyeten konsantre olduğu için açıldıktan sonra uzun mühlet bozulmadan saklanabiliyor. Bize en çok bu eserlerin hangi alanlarda kullanılabileceği soruluyor. Bu soruya kısa bir karşılık vermek gerekirse, olağan sütlerle yapılan her tanım, bitkisel sütlerle de yapılabiliyor. Bilhassa internette araştırılırsa vegan yoğurt, puding, kek üzere tanımlara ulaşılabilir. Birçok şefin de favori reçetelerine bitkisel süt eklediğini ünlü restoranların menülerinden görebiliyoruz.”
