Şiddetli adet ağrısı, kronik pelvik ağrısı yahut cinsel bağ sırasında ağrı… Ömür kalitesini epey düşürebilen bu problemler, her 10 bayandan birinde rastlanan ‘endometriozis’ hastalığına işaret edebiliyor.
Yaygın görülen yakınmalar olduğu için endometriozis öbür hastalıklarla karıştırılabiliyor, bu nedenle teşhis konulması 8-10 yıl üzere uzun bir süreyi alabiliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum / Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, endometriozisin bir çeşidi olan derin endometriozisin ömür kalitesini değerli ölçüde düşürmesinin yanı sıra önemli sıhhat meselelerine da yol açabileceğine dikkat çekerek, “Endometriozis hastalarının yüzde 10 -20’sinde görülen derin endometriozis tutulum yaptığı organlarda önemli hasarlar oluşturabilir. Öyle ki tedavisinde gecikildiğinde yumurtalık, rahim ve bağırsaklar üzere organların bir kısmının ameliyatla çıkarılması gerekebilir. Bunların yanı sıra idrar borusunu tıkayarak böbrek yetmezliğine de neden olabilir. Hasebiyle, bilhassa ağrılı adet şikayetleri olağan karşılanmayıp, kesinlikle tabibe başvurulmalıdır” diyor.
Mesane ve bağırsaklara yerleşebiliyor
Endometriozis, rahim iç katmanı olan endometriumun olağanda rahmin içinde bulunması gereken yer dışında büyümesi; derin endometriozis ise bu doku büyümesinin daha derin dokulara, rahim, yumurtalıklar, tüpler, bağırsaklar ve mesane üzere yapılara ilerlemesi olarak tanımlanıyor. Bu lezyonlar kronik pelvik ağrı, adet ağrısı, cinsel ilgi sırasında ağrı üzere semptomlar ile kendini aşikâr ediyor. Endometriozise çoklukla doğurganlık çağındaki bayanların yaklaşık yüzde 10’unda rastlanıyor, bu oran derin endometriozis hadiselerini da içeriyor.
Önemli bir infertilite nedeni!
Endometriozis hastalığına sahip bayanların yüzde 30 ila 50’si doğurganlık problemiyle karşı karşıya kalıyor. Zira rahmin dışına yayılmış hastalıklı dokular tüplere ve yumurtalığa ziyan vererek infertilite, yani kısırlığa sebep olabiliyor. Bu nedenle endometriozis hastalığında çocuk sahibi olmak isteyen anne adaylarının gebe kalma kararlarını ertelememeleri öneriliyor.
Bu belirtileri asla ihmal etmeyin!
Tedavi edilmeyen derin endometriozisin günlük hayatı kıymetli ölçüde etkilediğine dikkat çeken Bayan Hastalıkları ve Doğum/ Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, hastalığın yol açtığı problemleri “adet devri sırasında artan ağrı, ağrılı ve uzun süren adet periyotları, bel ağrısı, bacağa vuran ağrı, dışkılamada ağrı, cinsel bağlantı sırasında ağrı, cinsel fonksiyon bozuklukları ve problemleri, bağırsaklarda tıkanıklık, idrar yolu sorunları, yumurtalık kistleri, depresyon, anksiyete ve stres” formunda sıralıyor.
Tedavi bireye has planlanıyor
Endometrioziste tedavi planı hastanın semptomlarına, yaşına, fertilitesine, hastalığın şiddetine ve öteki ferdî faktörlere bağlı olarak şahsa mahsus hazırlanıyor. Tedaviyle hastanın semptomlarını hafifletmek, komplikasyonları önlemek, gebelik bahtını sağlamak ve ömür kalitesini artırmak hedefleniyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum / Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, çoklukla multidisipliner bir yaklaşım gerektiren tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “İlaç tedavisinde ağrıyı hafifletici ilaçlar yer alırken, endometriozisin büyümesini yavaşlatan ve semptomları denetim altına alan hormonal tedavi de tercih edilebilir. Cerrahi tedavide lezyonları çıkarmak için laparoskopi; büyük yahut daha karmaşık lezyonların çıkarılması için laparotomi ya da şiddetli semptomlara sahip hastalarda yahut öbür tedavi seçenekleri başarısız olduğunda histerektomi, yani rahmin cerrahi olarak çıkarılması gündeme gelebilir” Prof. Dr. Mete Güngör, ilaç ve cerrahi tedavinin yanı sıra pelvik ağrısını hafifletmek için fizik tedavi, antrenman programları, beslenme programı ile ruhsal dayanak ve danışmanlığının da tedavi sürecinde tesirli olduğunu belirtiyor.
Düzenli doktor kontrolü çok önemli!
Nüks etme riski bulunan endometriozis hastalığında potansiyel tekrarlamaları erken tanımak ve süratli bir biçimde müdahale etmek için tedavi sonrasında tertipli doktor kontrolleri önem taşıyor. Tedavinin akabinde hormonal tedavi almak, endometriozisin tekrarlamasını önlemeye yardımcı olabiliyor. Bilhassa çıkarılamayan yahut tam olarak çıkarılamayan lezyonlar durumunda hormon tedavisi önerilebiliyor. Nizamlı idman yapmak, sağlıklı beslenmek, gerilimden kaçınmak ve sigara içmemek üzere sağlıklı ömür alışkanlıklarının benimsenmesi, hastalığın tekrarlama riskini azaltıyor. Derin endometriozisin hayat uzunluğu sürebileceğine işaret eden Prof. Dr. Mete Güngör, “Tekrarlama riski her durumda gelişebilir ve hiçbir tedavi yolu büsbütün garanti tesirli değildir. Bu nedenle, bayanlar endometriozisin hayat uzunluğu süren bir hastalık olduğunu bilmeli; tedavi sonrası sistemli olarak hekimleriyle bağlantıda kalmalı ve semptomlarını izlemelidirler” ikazında bulunuyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
