Otomatik vites araçlar günümüzde çok daha kolay bir sürücü deneyimi yaşatırlar. Gelişmiş sistemleri ile birlikte daha eski model araçlarda yaygın olarak kullanılan debriyaj sistemini ortadan kaldırırlar ve bu sayede sürüş keyfini arttırırlar.
Otomatik Vites Nedir?
Otomatik vites tanımı itibariyle debriyaj bulunmayan araçlara denilmektedir. Temelde araçların şanzımanları üç vites türüne ayrılır; düz vites, yarı otomatik ve otomatik vites. Otomatik vites araçlar, sürücünün manuel olarak vites değiştirmesine gerek bırakmaz ve devirlerini kendilerini ayarlar. Bu açıdan hem yeni araç kullanmaya başlayanlar hem de yoğun trafikte olanlar için son derece büyük bir kolaylık sunarlar. Otomatik olan vites araçlarda fren ve gaz olmak üzere iki pedal bulunur. Sürücü, sürüş esnasında vites değişikliği yapmaz ve ancak araç durduğunda vitesi farklı konumlara getirebilir.
Otomatik Olan Vites Nasıl Çalışır?
Otomatik vites çalışması debriyaj kavramının şanzıman tarafından ayarlanmasına dayanmaktadır. Motor ile bağlantıyı ayarlayan debriyaj olmadığından otomatik vites araçlarda tork devreye girmektedir. Tork konvertörü motordan almış olduğu güç ile şanzımanı hareket ettirir ve buradan da motor gücü tekerleklere iletilir. Dolayısıyla motora ne kadar çok gaz verilirse aracın hızı da artmış olur. Otomatik olan vites araçlarda farklı dişli sistem de kullanılmaktadır ve debriyaj olan araçlara göre daha hassas durumdadırlar.
Otomatik Araç Nasıl Kullanılır?
Otomatik vites kullanımı için öncelikle sürücünün vites üzerinde yer alan sembol ve harflerin ne anlama geldiğini bilmesi gerekir. Bunlar;
- R; aracın geri vitesini ifade eder. Ancak durur haldeyken kullanılır. Debriyajlı araçlardaki gibi araç ileri doğru hareket ederken otomatik vites araçlarda R vites kullanılmaz. Geri gidişte de yine araç durduktan sonra ileri vitese alınır.
- D; aracın hareket etmesini sağlayacak kademedir. Vites bu konumdayken araç son hızına kadar ulaşabilir. Bazı modellerde hız kontrolünü sağlamak ya da buzda kalkış gibi özellikleri yapmak için D1 – D2 gibi seçenekler de bulunur.
- P; Park anlamına gelen bu seçenek araç durduğu yani stop ettiği durumlarda kullanılır. Bu viteste aracın hareket etmesi önlenir.
- N; aracın boş viteste olmasını ifade eder. Araç kırmızı ışıkta durduğunda bu konuma motorun rahatlaması için alınabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken konu N konumu debriyajlı araçlarda olduğu gibi yokuş aşağı inerken ya da başka araç tarafından çekilmek için kullanılmaz. Bu şanzımana çok büyük zararlar verebilir.
Vites harflerini tanıdıktan sonra otomatik olan vites araç kullanımı kolay olacaktır. Öncelikle aracı çalıştırdıktan sonra frene basılı halde el frenini indiriniz. Daha sonra ise P durumunda olan vitesi ileri doğru gidecekseniz D konumuna getirin ve önünüz boşsa frenden ayağınızı çekin. Hemen araç öne doğru atılacaktır, daha sonra yavaşça gaza basarak hızınızı ayarlayarak sürüşünüzü yapınız. Otomatik vites araç kullanımı sadece bu detaylara dayanmaktadır, araç motor gücüne göre hızını kendisi ayarlayacaktır. Önemli olan bir nokta; fren ve gaz ayrı ayaklar ile değil, sağ ayak ile kullanılmalı, her zaman sol ayak boşta kalmalıdır.
