Bilim insanları, dış gezegenlerde su varlığını ve yaşam potansiyelini belirlemek adına çeşitli yöntemlere odaklanıyor. MIT ve Birmingham Üniversitesi’nden araştırmacılar, mevcut teknoloji kullanarak yaşanabilir gezegenleri tespit etme formülünü çözmüş olabilirler. Yapılan son araştırma, bir dış gezegenin yaşanabilirlik özelliklerini belirlemede karbondioksit ve ozon seviyelerinin kritik önem taşıdığını gösteriyor. Dünya atmosferindeki karbondioksit seviyesinin küresel ısınmayı nasıl etkilediği sıkça tartışılmış olsa da, aslında gezegenimiz, Venüs ve Mars gibi diğer yaşanabilir olmayan gezegenlere göre düşük gaz seviyelerine sahip.
Venüs’ün atmosferinin %96,5’i karbondioksitten oluşurken, Mars’ın atmosferi %95 oranında CO2 içermektedir. Oysa Dünya’nın atmosferindeki karbondioksit oranı sadece %0,04’tür. Bu fark, okyanuslarımızın gezegenin karbondioksitinin yaklaşık %80’ini emmesinden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, dış gezegenlerdeki karbondioksit ve ozon seviyelerinin analizi, potansiyel olarak yaşanabilir bir gezegenin keşfinde önemli bir belirleyici olabilir. Bu bulgular, gelecekteki uzay keşifleri ve yaşam araştırmaları için önemli bir temel oluşturabilir.
Dış Gezegenlerde Suyun Keşfi: Yeni Bulgular ve Olası Yaşam İzleri
Araştırmacılar, atmosferlerinde düşük seviyede karbondioksit arayarak sıvı halde su bulma amacıyla yeni bir yöntem geliştirdiler. Güneş sistemimizi bir model olarak kullanarak ötegezegenlerde su bulma potansiyelini değerlendiren araştırmacılar, Güneş’e yakın bir mesafede yer alan belirli gezegen gruplarını hedef almayı öneriyorlar. Bu gezegenlerin atmosferlerinin incelenmesi, düşük atmosferik karbondioksit içeren bir gezegen bulunduğunda, bu gazın büyük su kütleleri tarafından hapsedilmiş olma olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor.
Araştırma ekibi, James Webb Uzay Teleskobu’nun (JWST) şu anda gözlemleyebildiği gezegenlerdeki karbondioksiti ölçebilmesinin, özellikle heyecan verici bir gelişme olduğunu belirtiyor. Bu, JWST’nin Europa gibi Jüpiter’in uydusunda yaptığı ölçümleri dış gezegenlere genişletme potansiyeli taşıyor.
Yaşam, Suyla Sınırlı Değil
Bir gezegenin sıvı su içerip içermediğini belirlemeye yönelik bu yöntem, araştırmacılara yardımcı olsa da, bunun o gezegende mutlaka yaşam bulunacağı anlamına gelmediğini araştırmacılar tarafından kabul ediliyor. Ancak, ekip bu durumu göz önünde bulundurarak bir plan geliştirmiş durumda.
Kendi gezegenimizden ilham alan araştırmacılar, Dünya’daki yaşam formlarının (bitkiler ve bazı mikroplar dahil) karbondioksit alıp oksijen yaydıklarını ve bu sürecin Güneş’ten gelen fotonlarla ozona dönüştürülebildiğini vurguluyorlar. Ozon gibi karbondioksitin de James Webb teleskobu tarafından tespit edilebilen bir imzası bulunuyor. Araştırmacılar, düşük CO2 ve yüksek ozona sahip bir gezegenin yaşanabilir bölgede bulunması durumunda, bu gezegende yaşam olma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyorlar. Bu nedenle, JWST’nin bu tür gezegenleri tespit etme ve analiz etme konusundaki potansiyelini vurguluyorlar.
