Pandemi sonrası toplumun ruh sıhhati üzerindeki tesirleri giderek daha bariz hale gelirken, son araştırmalar, bu yıl bilhassa çalışanlar ortasında yeni bir salgının ortaya çıktığını gösteriyor; tükenmişlik… Ülkemizde tükenmişliğin en değerli sebepleri ortasında iktisadın birinci sırada geldiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Her güne değişik maceralarla uyanıyoruz. Bu durumdan bilhassa bayanlar ve çalışma hayatına dahil olan son kuşak Z nesli fazlaca etkileniyor.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, gerilimi denetim etmek ve tükenmişliği önlemek için yapılabilecekleri anlattı.
“Her şey bir tık uzağımızda…”
Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, her şeyin ‘bir tık’ uzağımızda olduğu bir periyodun yaşandığına, hayat biçimimizin dijitalleşmesi ile insanların harekete geçmek yerine internetten pek çok işi bir tık ile halledebildiklerine ve bunun da hareketin azalması ile içe kapanmayı artırdığına işaret ederek, “Özellikle pandemi sonrası insanların ruh hallerinin kliniğe yansımasına baktığımızda değişimin ‘tükenmişlik’ lehine olduğunu görüyoruz. Araştırmaların şimdiki sonuçlarına baktığımızda ise 2024 yılında tükenmişliğin bilhassa çalışanlar ortasında yeni bir salgın olduğu sonucu karşımıza çıkıyor.” dedi.
“İş yerlerimiz büyük bir gerilim kaynağı adeta”
“İş yerlerimiz büyük bir gerilim kaynağı adeta.” diyen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, global çapta yaşanan savaşlar üzere çalkantılar, iklim krizinin sonuçları olarak yaşanan sel, dolu üzere çeşitli hava olayları, yapay zekanın hayatımızdaki yerinin artması ile insanların gelişen teknolojiye ahenk sağlama imtihanına tabi tutulması ister istemez ruh hallerini etkilediğini anlattı.
“Her güne farklı maceralarla uyanıyoruz”
Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, ülkemizde tükenmişliğin en kıymetli sebepleri ortasında iktisadın birinci sırada geldiğini kaydederek, şöyle devam etti:
“Sabah uyandığınızda o gün iktisadın nasıl ilerleyeceği, dünyada olan olaylardan ülkemizin nasıl etkileneceği, bunun o gün yapacağınız mutfak alışverişinize tesirinin ne olacağına dair stabilite kaybolmuş durumda. Her güne değişik maceralarla uyanıyoruz. Bu durumdan bilhassa bayanlar ve çalışma hayatına dahil olan son nesil Z nesli fazlaca etkileniyor.
“Stres ‘kronik’ hale geldiğinde hastalıkların artmasına neden oluyor”
Günlük yaşantımızın içinde var olan bu tükenmişlik birebir vakitte kan damarlarımızda dolaşan gerilim hormonu denilen kortizolün artmasına neden oluyor. Gerilim ise yıllardır bilindiği üzere ‘kronik’ hale geldiğinde hem fizikî (kalp hastalıkları, KOAH, obezite, kanser gibi) hem de ruhsal hastalıkların (anksiyete, depresyon gibi) artmasına neden oluyor.”
“Mutlaka biyolojik saatimizde uyumalıyız”
Bugüne kadar yapılan psikoloji çalışmalarının “Stres bir döngüdür. Hayatta kalmamız için gereklidir. Lakin güzel yönetilmediğinde hayatımızı tehdit eder hale gelebilir.” dediğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, işte gerilimi denetim etmek ve tükenmişliği önlemek için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
Sağlıklı bir uyku: Uyumak kendinize yeterli bakmak demektir. Uyku sırasında beynimiz öğrendiklerimizi düzenler, gündelik ezaları süreçler ve bizi yeni güne hazırlar. Üstelik gece 21.00-22.00 ortası salgılanmaya başlayan melatonin bizim rahat uyumamızı sağlar. O halde gece geç saate kadar uyumamak ve sonrasında kaçırdığımız melatonini ağızdan destek olarak alıp vücudumuzu uykuya hazırlamak sıhhatsizdir. Kesinlikle biyolojik saatimizde uyumalıyız.
“İnternetten sipariş yerine markete tempolu bir yürüyüş ile gidin”
Fiziksel aktivite: Günümüzde her şey bir tık uzağımızda. Maalesef birçok şey internetten sipariş ediliyor, toplumsallık internette yapılıyor, çalışmak ise yeniden online. Lakin vücudumuzun hareket etmeye muhtaçlığı var. Hareket endorfin, dopamin üzere memnunluk ve motivasyona dair hormon salgılanmasını sağlıyor. Otomobil yakıtsız gitmezse vücudumuz de hareket olmadan sağlıklı olamaz. Bugün internetten sipariş yerine markete tempolu bir yürüyüş ile gitmeyi deneyin.
Üretmek: Mutlaka büyük şeyler üretmek değil kastedilen. Kendi zevk alanınıza nazaran yaptığınız bir yemek, çizdiğiniz bir tablo, çektiğiniz bir fotoğraf, okuduğunuz kitap zihniniz için bir yenilik ve üretkenlik kapısı olacaktır. Size neyi üretmenin âlâ geleceğini bilmeniz için de ünlü filozof Sokrates’in kelamını hatırlatarak anlatmak istiyorum “Kendini bil.” Bunun için kendimizi tanımaya çabalamamız gerekmektedir.
“Çıkarsız, samimi bireylerle kurduğunuz bağlar kronik gerilim için en büyük antibiyotik”
Sosyalleşmek: Yapay zekanın insanlığın yerini aldığı yıllara gerçek süratle ilerlerken unutmamamız ve teması asla kesmememiz gereken en değerli nokta toplumsal bağlarımızdır. Sizi siz olduğunuz için seven, çıkarsız, samimi, yanlarında rahat hissettiğiniz şahıslarla kurduğunuz bağlar kronik gerilim için en büyük antibiyotik olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
